ایران و جهان

اشتباهات را از سنت حسنه‌ قربانی بزداییم


به گزارش خبرگزاری مهر، قربانی کردن، از سنت‌های اسلامی است که در برخی موارد مانند حج، واجب و در برخی موارد مانند عقیقه و روز عید قربان، مستحب است. اما کار درست را نباید به روش غلط انجام داد. آیت الله بهجت می‌فرماید: به همدیگر نگاه نکنیم، بلکه نگاه به «دفتر شرع» نمائیم.

ریختن خون قربانی در خیابان و به‌ویژه جلوی مساجد و هیئت‌ها، شرعاً اشکال دارد؛ زیرا مسیر عبور مردم را آلوده و نجس می‌کند و مصداق آزار و اذیت است. چیزی که در شرع، نجس اعلام شده برای این است که از آن دوری شود. لذا قربانی را در جایی دور از انظار عمومی انجام داده و زمین را تطهیر کنیم.

مسئله شرعی (تمام مراجع):
خونی که هنگام ذبح قربانی خارج می‌شود نجس است و پس از خروج کامل خون، باید محل آلوده شده تطهیر گردد. بعد از آن، خون‌های باقیمانده در بدن قربانی پاک است.

برخی از باورهای غلط و خرافات در این سنت حسنه عبارتند از:

– کشتن قربانی جلوی پای افراد (مانند عروس، حاجی یا متوفی)
– رد شدن از روی خون قربانی
– مالیدن خون قربانی به خودرو یا ساختمان

آیا خون قربانی اثر دارد؟
منشأ این اعمالِ اشتباه به این نکته برمی‌گردد که برخی از افراد، گمان می‌کنند خون قربانی دارای اثر است. اما قرآن می‌خواهد این اعتقاد شرک‌آلود را از بین ببرد:
«لَن یَنَالَ اللّهَ لحُومُهَا وَ لا دِمَاؤُهَا وَ لکِن یَنَالُهُ التَّقْوَی‏ مِنکُمْ…» (سوره حج، آیه ۳۷)
(هرگز گوشت‌ها و خون‌های آن‌ها به خداوند نمی‌رسد، بلکه تقوای شما به او می‌رسد.)

در تفسیر نمونه، ذیل این آیه شریفه آمده است:

«ظاهراً اشاره به اعمال زشت اعراب جاهلی است که هر گاه حیوانی را قربانی می‌کردند خون آن را بر سر بت‌ها و گاه بر در و دیوار کعبه می‌پاشیدند، و بعضی از مسلمانان ناآگاه بی‌میل نبودند که در این برنامه خرافی از آن‌ها تبعیت کنند، آیه فوق نازل شد و آن‌ها را نهی کرد. متأسفانه هنوز این رسم جاهلی در بعضی از مناطق وجود دارد که هرگاه به‌خاطر ساختن خانه‬ ‏ای قربانی انجام می‌دهند خون آن را بر سقف و دیوار آن خانه می‌پاشند… که باید مسلمانان بیدار شدیداً با آن مبارزه کنند.»

نظرات علما و بزرگان

آیت‌الله مکارم شیرازی:
قربانی‌هایی که در رهگذرها و خیابان‌ها صورت می‌گیرد و همه‌جا را آلوده می‌کند شرعاً اشکال دارد. در جای مناسبی قربانی کنند و محل آن را شسته و گوشت آن مصرف شود. این خون‌ها نباید در خیابان ریخته بشود چرا که باعث آلودگی می‌شود.

شهید مطهری:
معمول ما این است که وقتی خانه‌مان را عوض می‌کنیم و می‌خواهیم به خانه‌ی جدید برویم یک گوسفند می‌کشیم. یا اگر چشمه‌ای جاری می‌کنیم، کار نوی می‌کنیم، یک گوسفند می‌کشیم. وسایل، جلد دوم، صفحه ۱۹۸ از معانی الاخبار صدوق نقل می‌کند که پیغمبر اکرم «نَهی‏ عَنْ ذَبائِحِ الْجِنِّ» پیغمبر از ذبایح جن نهی کرد. معلوم می‌شود اسم اینها در قدیم ذبیحه الجن بوده است… یعنی کسی خانه‌ای می‌خرد یا چشمه‌ای را استخراج و جاری می‌کند یا کاری مثل اینها می‌کند… بعد گوسفندی را می‌کشند برای اینکه جلو چشم مردم را بگیرند… [از ترس اینکه] اگر این کار را نکنند جن‌ها به او آسیب می‌رسانند. ما می‌گوئیم چشم‌زخم، معلوم می‌شود عرب‌های جاهلیت می‌گفتند جن می‌آید این کار را می‌کند. «فَابْطَلَ ذلِکَ النَّبِیُّ وَ نَهی‏ عَنْهُ» پیغمبر اکرم این سنت رایج جاهلیت را -که دومرتبه در میان ما رایج شده است- باطل کرد. این کتاب وسایل از کتب معتبر حدیث ما، این هم مدرکش که عرض کردم.‏
مجموعه آثار شهید مطهری، ج ‏۲۵، ص ۴۰۸

حجت الاسلام و المسلمین فاطمی نیا:
در معابر عمومی جلوی بچه، بزرگ، گوسفند نکشید. رذیلت را وقتی کسی تذکر نداد جا می‌افتد. این رذیلت است، فضیلت نیست. دهنم بسته است بگویم که اگر بچه، گوسفند کشتن ببیند آخرش چه می‌شود… کی گفته جلوی پای عروس و حاجی گوسفند بکشید؟ این عوام بازی بس نشد؟ جلوی مردم گوسفند نکشید با عاقبت بچه‌ها بازی نکنید عزیز من. ببرید در یک جایی که کسی نبیند بکشید، گوشت‌هایش را ببرید بدهید به فقرا.


منبع: مهر

نمایش بیشتر

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا