اخبار خوزستانتیتر دوستون وسطیادداشت

بحران جدی کم آبی در خوزستان: کشت بهاره خوزستان تحت تأثیر کم آبی قرار خواهد گرفت

گزارشی از زهرا کاظمی منش:

شنونده ای که پای صحبت مدیران و کارشناسان در خصوص آب و چالش های آن می نشیند بدون تردید در تمامی اظهارنظرها جمله ی< جنگ آینده جنگ بر سر آب است> را می شنود. جنگی که همین مدیران بر وقوع آن اذعان دارند اما برخی هایشان نقش هیزمی را ایفا می کنند تا خواسته یا ناخواسته آتیش این جنگ هرچه زودتر برافروخته شود!
استان خوزستان سال های زیادی است که به واسطه برخورداری از چند رودخانه، خواستگاه اجرای طرح های انتقال آب از این سرشاخه ها است اما در طول سال های اخیر بویژه در سال جاری، شرایط جوی و کاهش بارندگی رمقی را برای کشاورزی این استان باقی نگذاشته و درست زمانی که از سوی رئیس سازمان حفاظت محیط زیست کشور اعلام شده خوزستان آب مازاد برای انتقال دارد فرمانداران برخی شهرهای استان به دنبال این هستند که نزاع های صورت گرفته میان کشاورزان آن هم به دلیل تخصیص ندادن آب مورد نیاز کشت، بعد امنیتی پیدا نکند!
البته کلانتری، رئیس سازمان محیط زیست کشور در سخنان خود به این نکته هم اشاره داشته که مدیریت آب در خوزستان ضعیف است. نکته ای که با توجه به همخوان نبودن خروجی جلسات شورای کشاورزی با واقعیت های مشکلات کشاورزی استان، به نظر می رسد نکته بجا و قابل تأملی است.
ضعف در مدیریت آب مورد نیاز کشاورزی نکته ای است که چندی پیش هم در یکی از جلسات شورای کشاورزی استان مورد اشاره قرار گرفت اما ظاهرا چاقویی که باید طناب این ناهماهنگی ها را ببرد، برنده نیست!
وضعیت ذخایر آبی استان به گونه است که پیش بینی می شود کشاورزان خوزستان علاوه بر کشت پاییزه، کشت بهاره را هم از دست بدهند و برای کشت تابستانه هم باید منتظر اما و اگر میان سازمان آب و برق و جهاد کشاورزی خوزستان باشند.
امکان تأمین آب مورد نیاز کشت بهاره وجود ندارد وضعیت حوزه های آبی خوزستان بحرانی است
معاون حفاظت و بهره برداری از منابع آب سازمان آب و برق خوزستان در این خصوص می گوید: خشکسالی که هم اکنون با آن مواجه هستیم بحث بسیار مهمی است که متأسفانه هنوز شعاع اطلاع رسانی آن در استان پایین است. درک ما از شرایط موجود با آنچه که ذی نفعان درک می کنند بسیار متفاوت بوده و لازم است در این خصوص اطلاع رسانی وسیع و جامعی صورت گیرد.
علاوه بر این باید اقداماتی در دستور کار استان قرار گیرد که تأثیرهای منفی این خشکسالی به حداقل برسد تا سال آبی با کمترین آسیب سپری شود.
مصطفی شبه می افزاید: بجز در حوزه کرخه که دارای ذخیره آبی است، وضع منابع آبی در چهار حوزه آبی دیگر خوزستان بسیار بحرانی می باشد. اگر بارش های پیش بینی شده رخ ندهند، در صورت مدیریت نکردن صحیح، حوزه کرخه نیز دچار مشکل خواهد شد.
وی با بیان اینکه پیش از این بصورت کتبی هشدارهای لازم اعلام شده، عنوان می کند: درخواست داده شد سطح های کشت در حوزه دز و کارون به کمتر از ۵۰ درصد کاهش داده شود چرا که امکان تأمین آب برای کشت بالاتر وجود ندارد.
شبه می گوید: در حال حاضر در رودخانه کارون جریان آب زیر ۱۵۰ مترمکعب در ثانیه است و EC‌ آن نیز به دلیل کاهش حجم آب به شدت در حال افزایش است.
‌معاون حفاظت و بهره برداری از منابع آب سازمان آب و برق با بیان اینکه به تدریج شاهد بروز مشکلات کمی و کیفی در رودخانه کارون خواهیم بود، ادامه می دهد: آبگیرهای شرکت های آب و فاضلاب شهرهای کارون و ویس به دلیل کاهش آورد رودخانه قادر به برداشت آب نشدند و برای حل این مشکل با اقداماتی همچون لایروبی، آب را به محل آبگیری هدایت کردند. ‌
شبه می گوید: با توجه به اینکه جریان عبوری آب به تدریج از شرایط فعلی کمتر خواهد شد، تأمین آب در حوزه های مختلف سخت تر می شود. در حوزه مارون جراحی، زهره و هندیجان شرایط حادی حاکم شده و در جلسات برگزار شده هشدارهای لازم داده شده است. با توجه به این مشکلات، برنامه رها سازی آب طبق توان موجود در حال انجام می باشد.
معاون حفاظت و بهره برداری از منابع آب سازمان آب و برق بر این باور است که هم مصرف کنندگان و هم دستگاه های اجرایی مانند شرکت های آب و فاضلاب، مشترکان صنعتی و شرکت های نیشکر مصرف آب خود را با شرایط خشکسالی تطبیق دهند.
شبه تأکید می کند: به صورت کتبی به سازمان جهاد کشاورزی اعلام کرده ایم آبی برای تأمین کشت بهاره وجود ندارد و برای کشت در این فصل هیچگونه برنامه ریزی نداشته باشند. علاوه براین، در برخی از حوزه ها کشت تابستانه نیز نخواهیم داشت.
وی عنوان می کند: با این شرایط منابع آبی و این میزان بارندگی که نسبت به سه سال گذشته کاهش بسیار چشم گیری داشته، استفاده از ذخائر آبی به سمت اولویت های مصرف همچون شرب هدایت خواهند شد.
بیشتر از سطح تعیین شده کشتی صورت نگرفته است
با توجه به اینکه سازمان آب و برق خوزستان عنوان می کند که پیش از این هشدارهای لازم در خصوص کشت پاییزه را به دیگر سازمان های مربوطه اعلام کرده، معاون تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خوزستان می گوید: در خصوص کشت پاییزه امسال چند جلسه برگزار شد. در جلسات اولیه که با حضور استاندار خوزستان و مدیریت بحران استانداری برگزار شد، مدیران سازمان آب و برق اعلام کردند در حوزه های کرخه، دز و کارون محدودیت تأمین آب کشاورزی طبق سطح کشت تعیین شده را نداریم و صورت جلسه های این اظهارات موجود هستند.
محمد قاسمی نژاد می افزاید: طبق صورت جلسه های موجود تنها در حوزه های زهره و مارون محدودیت کشت وجود داشت که برای حل این مشکل نیز در جلسه ای با حضور مدیریت بحران استانداری خوزستان، سطح های کشت در حوزه های مذکور مشخص و در خصوص تأمین آب با سازمان آب و برق استان توافق هایی صورت گرفت.
وی با بیان اینکه سازمان آب و برق عنوان می کند آورد پیش بینی شده رودخانه ها محقق نشده عنوان می کند: سازمان جهاد کشاورزی نه تنها از میزان توافق شده کشت بیشتری نداشته، بلکه در برخی از حوزه ها سطح کمتری را نسبت به توافق های صورت گرفته به زیر کشت برده است.
قاسمی نژاد می گوید: در این شرایط محصولات کشاورزی در حوزه زهره به شدت از بین رفته و در حوزه مارون نیز با مشکلات بسیار زیادی مواجه هستیم. در حوزه های دز و کارون نیز مشکلات در حال نمود پیدا کردن هستند.
معاون تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی ادامه می دهد: در حوزه کرخه که طبق گفته سازمان آب و برق استان با مشکل خاصی مواجه نبود، گزارش شده برای ۱۶ هزار هکتار تنها ۶۰۰ لیتر آب رها سازی شده است.
وی تاکید می کند: در خصوص نداشتن کشت بهاره نیز سازمان آب و برق استان بصورت مکتوب موضوع را به سازمان جهاد کشاورزی اعلام کند تا مراتب به سازمان های شهرستان ها، نظام های صنفی کشاورزی و کشاورزان اعلام کنند تا از کشت بهاره جلوگیری شود.
سازمان جهاد کشاورزی پاسخگوی عملکرد خود نیست
مدیر کل مدیریت بحران استان خوزستان نیز در این خصوص معتقد است سازمان جهاد کشاورزی خوزستان حاضر به پاسخگویی در خصوص عملکرد خود نیست. ‌
کیامرث حاجی زاده می گوید: استان خوزستان نسبت به ۷۰ سال اخیر کمترین بارش را داشته و سازمان آب و برق در خصوص کم آبی استان و امکان تخصیص ندادن آب کشاورزی در برخی حوزه ها هشدارهای لازم را داده است. آورد رودخانه های استان به گونه ای است که احتمال تولید برق از سدهای استان نیز وجود ندارد.
وی ادامه می دهد: در چنین شرایطی چرا سازمان جهاد کشاورزی آموزش کشت جایگزین را در دستور کار خود قرار نداده و شاهد میزان بالای شلتوک کاری و کشت های غیرمجاز در استان هستیم.
مسئولان توجهی به شرایط خشکسالی ندارند
نماینده مردم شادگان در مجلس شورای اسلامی نیز در این خصوص می گوید:استان خوزستان در سه حوزه کرخه کارون و مارون با تنش های آبی حادی همراه است.
در شهرستان هایی همچون هندیجان و شادگان کشاورزی به شدت دچار مشکل شده و نخیلات در این شهرستان ها با خطر جدی خشک شدن مواجه هستند.
حجت الاسلام مجید ناصری نژاد می افزاید: علاوه بر شرایط جوی حاکم، متاسفانه مدیریت مصرف آب نیز در استان با مشکل مواجه است. الگوها و مجوزهای کشت در خوزستان تغییر نکرده و روش های کاشت و برداشت در استان همچون سال های پر باران و شرایط متعادل جوی است.
وی با بیان اینکه متأسفانه مسئولان توجهی به شرایط خشکسالی ندارند، عنوان می کند: بارها از مسئولان درخواست داشتیم که پیش از فصل کشت، تدابیر لازم اندیشیده شود و تصمیم جامعی اتخاذ کنند اما در حال حاضر هرکدام از سازمان های آب و برق، جهاد کشاورزی و مدیریت بحران تصمیم های جداگانه می گیرند.
ناصری نژاد تأکید دارد: مدیریت مصرف آب در استان به شدت دچار مشکل است و این موضوع به احساس مسئولیت و انگیزه مدیران برای حل این مشکل ارتباط دارد. اختصاص ندادن آب برای کشاورزی با تبعات اجتماعی سیاسی و امنیتی را به دنبال خواهد داشت
نماینده مردم شادگان در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه مهاجرت کشاورزان و افزایش حاشیه نشینی یکی از تبعات جدی توجه نکردن به بخش کشاورزی استمی گوید: در چنین شرایطی شاهد برداشت آب از سرشاخه رودخانه های استان هستیم. عده ای در وزارت نیرو و ستادهای بالادست برای استان تصمیم گیری می کنند و ادعا دارند که خوزستان یک میلیارد مترمکعب آب مازاد دارد.
وی ادامه می دهد: خوزستان با بحران شدید کم آبی مواجه است و این ادعا غیرقابل قبول است. نمایندگان مردم خوزستان در مجلس شورای اسلامی همواره از مسئولان درخواست داشته اند که کم آبی در استان مورد توجه قرار گیرد اما برخی از مسئولان کشوری درخواست را یک مطالبه محلی و مشکل بخشی می پنداشتند.
ناصری نژاد تأکید می کند: معتقد هستیم این مشکل برای تمام کشور است و باید بصورت جدی باید به آن توجه کرد. برای آبادی یک منطقه نباید منطقه دیگری را خراب کرد. البته باید توجه داشته باشند که خوزستان دیگر آباد نیست.
تابستان سختی در پیش خواهیم داشت
و اما مدیرکل هواشناسی استان خوزستان می گوید: شهرهای استان خوزستان نسبت به میانگین بلند مدت بین ۳۰ تا ۹۰ درصد با کاهش بارندگی مواجه هستند. میزان بارش در شهر اهواز ۸۰ درصد کمتر از نرمال است. در شهرهای آبادان و خرمشهر میزان بارش کمتر از ۸۲ درصد بود.
کورش بهادری با بیان اینکه در ایذه و دهدز که جز شهرهای پر بارش استان هستند نیز با کاهش ۶۲ درصدی بارندگی مواجه هستیم، عنوان می کند:این نشان دهنده وضعیت بحرانی در استان است.در بهمن ماه بارندگی خواهیم داشت اما این بدان معنی نیست که کاهش منابع آبی جبران شود. بارش ها تنها می تواند بخشی از ذخائر آبی را تأمین خواهند کرد.
بدون تردید تابستان سختی را در پیش خواهیم داشت و باید منابع آبی به درستی مدیریت شوند.
‌به نظر می رسد مدیران استانی و در راس آن ها استاندار خوزستان باید برای حل این مشکل چاره ای بیاندیشند و سعی کنند خروجی جلسات تنها باب میل برخی حاضران نباشد و واقعیت ها را در کنار خواسته ها بگذارند. کارون و جزیره های جدیدش گویای حال خوزستان و کم آبی آن است پس باید خطاب به استان های همجوارمان بگوییم آب نیست، حتی برای شما دوست عزیز!

نمایش بیشتر

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا